Psikolog Bertram Forer, 1948 yılında öğrencileri üstünde bir araştırma yapar. Forer ilk olarak öğrencilerine bir kişilik testi verir. Kişilik testini tamamlayan öğrencilerine ise bir süre sonra zarf içinde kişiliklerinin yorumlandığı kağıtlar dağıtır. Forer öğrencilerinden kişilikleriyle ilgili yorumların ne kadar doğru olduğunu puanlamalarını ister. Puanlama 0 ve 5 arasındadır. (0 = Tamamen Yanlış, 5 = Tamamen Doğru). Sonuçta öğrenciler kişilik yorumlarına ortlama 4.26 puan verir.

Forer'ın çalışmasındaki kişilik yorumları aslında rastgele bir gazetede yer alan astroloji sayfasından alınmıştır. Ayrıca her öğrenciye aynı yorum verilmiştir. Peki nasıl oluyor da aynı yorumları okuyan öğrenciler bu yorumların kendilerine bu kadar uygun olduğunu söyleyebilir. Bu etkiye Barnum veya Forer Etkisi denir.

Barnum (Forer) etkisine göre insanlar kendilerine söylenen genel ifadeleri kişisel olarak algılamaktadır. Özellikle olumlu ifadelerin söylenmesi hem inanmayı artırmakta hem de kişilikle uymayan ifadelerin göz ardı edilmesini sağlamaktadır. Böylece genel ifadeler sanki bizim için hazırlanmış, doğru ifadeler olarak algılanır. Aşağıda genel olarak hazırlanmış bazı ifadelere göz atabilirsiniz. Pek çok kişi bu ifadelerden en az bir kaçının kendilerini anlattığını ve doğru olduğunu düşünmüştür.

İnsanların sizi sevmesini ve kabul etmesini istiyorsunuz.

İnsanların sizler hakkındaki düşüncelerine oldukça önem veriyorsunuz.

Bazen dışa dönük, konuşkan olurken bazen de içe dönük ve sessiz olabiliyorsunuz.

Bazı zayıflıklarınızın olmasına rağmen daha iyi biri olmak için zayıflıklarınızın üstesinden gelmeye çalışıyorsunuz.

Bazen kendinizi kısıtlanmış hissedip değişmek istiyorsunuz.

Bazen bazı şeyler için çok çabalıyorsunuz fakat istediğiniz sonuca ulaşamıyorsunuz.

Özgür düşünen bir kişisiniz. Bu nedenle bazı kararlarınız diğer insanlardan oldukça farklı olabiliyor.

Bazen doğru kararlar aldığınızdan emin olmadığınız için endişeli olabiliyorsunuz.

Aslında büyük bir kapasiteniz var fakat bunu tam olarak kullanamıyorsunuz.

Gördüğünüz gibi ifadeler herkese uyabilecek kadar genel olarak hazırlanmıştır. Fallarda da çoğunlukla böyle ifadeler kullanılır. Eğer fallara inanan biriyseniz, bir sonraki falınızda ifadelerin genel olup olmadığını ve detayların verilip verilmediğini kontrol edebilirsiniz.

Barnum (Forer) etkisi pek çok kere denenmiş ve hepsinde de doğru olduğu görülmüştür. Aşağıdaki (İngilizce) videoda bu etki farklı milletten insanlarda denenmiştir. Kişilere tamamen aynı kişilik yorumu verilmesine rağmen çoğunluk bu yorumların kendisine çok uygun olduğunu dile getirmiştir.

Elbetteki fallara inanıp inanmamak size kalmış ama bilimsel olarak Forer etkisi fallardaki ifadelerin nasıl oluyor da bizlere uygun olduğunu açıklamaktadır. Bize söylenen çoğunluğu olumlu genel ifadeleri kişisel olarak algılamakta ve böylece falların doğru olduğunu düşünmekteyiz.