Sihirli Fasulyeler
Yükleniyor...
Galaksilerin Ortasında Ne Var?
 Bilim   5279   16.11.18   16.11.18   0
galaksiorta.jpg

Galaksimiz samanyolu 105.700 ışık yılı genişliğine sahiptir. Yani galaksimizin bir ucundan diğer ucuna gitmek istersek ve uzayda ışık hızında yol alabildiğimizi varsayarsak yolculuğumuz 105.700 yıl sürecektir ki galaksimiz diğer galaksilere göre küçük denilebilecek boyuttadır. Örneğin Hercules A galaksisi 1.5 milyon ışık yılı genişliğine sahipken komşu galaksimiz Andromeda ise 2.5 milyon ışık yılı genişliğine sahiptir. Bu açıdan baktığımızda galaksiler inanılmaz genişliğe sahip, milyarlarca yıldızın, sayısız göktaşının olduğu devasa sistemlerdir.

  Galaksi Ortası  

Galaksilerdeki herşey galaktik merkez denilen galaksinin merkezi etrafında dönmektedir. Peki milyarlarca yıldız ve sayısız göktaşına etki edebilecek kadar büyük güce sahip galaktik merkezde ne vardır? Süper Kütleli Karadelikler...

 

Karadelikler çok küçük hacme, inanılmaz çekim gücüne sahip gök cisimleridir. Çekim güçleri o kadar büyüktür ki ışık bile bu güçten kurtulamaz. Yani karadeliklerden hiçbir ışık bize ulaşmaz. Bu nedenle karadelikleri normal yollardan göremeyiz ancak etraflarındaki yapıları inceleyerek tespit edebiliriz. Eğer dünyamıza çok yakın bir karadelik olsaydı, son anlarımızda bu karadeliği aşağıdaki resimdeki gibi görürdük.

  Galaksi Ortası  

Bilim adamlarının yıllar içinde yaptığı araştırma ve gözlemler sonucunda galaksimizin ortasında süper kütleli bir karadeliğin olduğu saptanmıştır. Bu karadeliğe Sagittarius A* (Kısaca SgrA*) ismi verilmiştir. SgrA* 'nın kütlesi güneşin kütlesinin 4 milyon katıdır. SgrA* her ne kadar devasa boyutlarda bir karadelik gibi gözükse de diğer galaksilerin merkezlerindeki süper kütleli karadeliklerle karşılaştırıldığında çok küçük olduğu görülür. Örneğin S5 0014+81 isimli süper karadeliğin kütlesi güneşin 40 milyar katıdır. Yani bu süper karadelik güneş sistemimizden kat kat büyüktür. Bilinen galaksiler için yapılan gözlemler sonucunda da hemen hemen bütün galaksilerin merkezinde süper kütleli karadeliklerin olduğu belirlenmiştir.

  Galaksi Ortası  

Pek çok kişi "Galaksilerin ortasında süper karadelikler varsa neden herşeyi kendisine çekip yok etmiyor" sorusunu sormaktadır. Karadeliklere çok yaklaşmadıkça hiçbir gök cismi için tehdit oluşturmamaktadır. Örneğin güneş ile aynı kütleye sahip bir karadelik güneşin yerinde olsaydı sistemimizde hiçbir değişiklik olmaz, gezegenlerin yörünge ve dönüş süreleri aynı kalırdı. Çünkü bu karadeliğin çekim kuvveti (çok yaklaşmadıkça) güneşin çekim kuvveti ile aynı olacaktır.

 

Fakat bir karadeliğe yaklaşmaya başlarsak çekim kuvveti inanılmaz boyutlarda artar. Örneğin karadeliğe yaklaşan bir cisim, karadeliğin etrafını saran ve olay ufku adı verilen alana girmedikçe karadeliğin çekim gücünden kurtulabilir. Eğer bu cisim olay ufkuna girerse karadeliğin çekiminden kurtulması için ışık hızına eşit bir hıza ulaşması gerekir. Olay ufkunu geçip karadeliğe biraz daha yaklaşan cismin geri dönüş şansı kalmaz. Yani karadeliklerin etkisi karadeliğe ne kadar uzaklıkta olduğunuzla ilgilidir.

 

 Konuyu geliştirmemize yardımcı ol, konuyu değerlendir.
%74
%17
%9

 

 Bu konuyu paylaş

 

 Yorum yaz, soru sor, geliştirme öner
E-Posta adresiniz yayınlanmayacak.

 

 İlk Yorumu Sen Yap