Sihirli Fasulyeler
Yükleniyor...
Tales'in Gemi Problemi
 Bilim   8000   13.01.18   31.12.21   2
thalesship.jpg

Farzedelim ki ıssız bir adada mahsur kaldınız. Şanslısınız ki kıyıdan biraz uzakta bir geminin demir atmış olduğunu gördünüz. Fakat ne yaptıysanız gemidekiler sizi bir türlü farkedemedi. Daha önceki tecrübelerinizden en fazla 200 metre yüzebildiğinizi biliyorsunuz. Aklınızdaki tek soru şu : Geminin uzaklığı 200 metreden az mı, çok mu?

 

Tales bu problemi yaklaşık 2600 yıl önce çözmüştür. Ayrıca geliştirdiği yöntem ile görünen yerleşim yerlerinin yaşadığı yere olan uzaklıklarını da hesaplayabilmiştir. Tales'le ilgili ayrıntılı bilgiye ve büyük piramitin boyunu sadece bir sopa kullanarak nasıl ölçtüğünü Tales'in Piramit Problemi isimli makalemden ulaşabilirsiniz.

 

Araştırmacılar Tales'in ölçümlerinde iki farklı metot kullandıklarını düşünmektedir. Metotların ikisi de geometrideki üçgen benzerliğine dayanır. Bu metotlardan ilki, geminin konumunu sahilde işaretlemek ve bu işaretlerle birbirine benzer iki dik üçgen oluşturmaktır.

  Tales Gemi  

Yukardaki resimde 1,2,3 numaraları yerler işaretlendikten sonra, 3 numaralı yerden gemiye bakılır. Böylece 4 numaralı nokta da belirlenir. Sonuçta birbirine benzer iki dik üçgen elde edilir. Üçgen benzerlikleri yazılırsa,

  Tales Gemi  

eşitlikleri bulunur. Gördüğünüz gibi AB, BC ve DC uzaklıkları sahilde olduğu için ölçülebilir. Bu uzaklıkları bildiğimize göre ED uzunluğu yani geminin kıyıdan olan uzaklığı basit bir işlem ile hesaplanabilir.

 

Bazı tarihçiler Tales'in bu hesaplama için bir kuleden yararlandığını söylemektedir. Sonuçta yine iki benzer üçgen elde edilir. Bu hesaplamada bir kişi yüksek bir kuleye çıkarak uzun bir sopayı gemiyi tam sopanın önünde görecek şekilde kuleden uzatır. Böylece oluşan üçgenler arasında benzerlik oranları kullanılarak geminin kıyıdan uzaklığı hesaplanır.

  Tales Gemi   Tales Gemi  

Oluşan dik üçgenler için benzerlik oranlarına bakarsak,

  Tales Gemi  

Tales'in hangi yöntemi kullandığı tam olarak bilinmemektedir. Fakat neticede gemilerin kıyıdan uzaklıklarını ve diğer şehirlerin uzaklıklarını iki teoremden birini veya ikisini de kullanarak üçgen benzerlikleri ile hesaplayabilmiştir.

 

 Konuyu geliştirmemize yardımcı ol, konuyu değerlendir.
%55
%45

 

 Bu konuyu paylaş

 

 Yorum yaz, soru sor, geliştirme öner
E-Posta adresiniz yayınlanmayacak.

 

 Yorumlar
 furkan
 20.12.2021
Thales m.ö. 600lü yıllarda yaşadı. Nasıl 1400 sene önce buldu? Siz bu yazıyı 800lü yıllarda mı yazdınız?
 Emrah (Yönetici)
 31.12.2021
Teşekkürler düzeltildi.